Ο Ακτιβιστής κι ο Ερημίτης

Δυό σημαντικές προσωπικότητες των Γραμμάτων της Αμερικής "αναχώρησαν" μαζί απ τη ζωή.
Ο Howard Zinn,ιστορικός και ακτιβιστής,συγγραφέας της ογκώδους και πολύ σημαντικής "Ιστορίας του Λαού των Ην.Πολιτειών"(εκδ.Αιώρα,2008) όπου ανέτρεψε όλα τα στερεότυπα της επίσημης ιστοριογραφίας, τοποθετώντας στη θέση των κεντρικών ηρώων της ιστορίας των ΗΠΑ όχι τους «ιδρυτές» της, αλλά τους ιθαγενείς,τους πρώτους συνδικαλιστές, τις φεμινίστριες και μαχητές για διάφορους σκοπούς.


Έχοντας βιώσει την φρίκη του πολέμου ως πλήρωμα βομβαρδιστικού αεροσκάφους,κι έχοντας μάλιστα λάβει μέρος σε μια απ τις πρώτες ρίψεις ναπάλμ εναντίον Γερμανών στρατιωτών που κρυβονταν στην Γαλλία περιμένοντας το τέλος του Πολέμου ,ο Ζινν ευαισθητοποιήθηκε πολύ σχετικά με τα ηθικά διλήματα των στρατιωτών που εκτελούν εντολές για τις οποίες δεν έχουν κανέναν λόγο ούτε τις κατανοούν.
Ακαδημαικός δάσκαλος στο Κολλέγιο Σπήλμαν αρχικά και στο Boston University στη συνέχεια δεν έλειψε ποτέ απ τις μάχες για τα πολιτικά δικαιώματα(civil rights movement) και τις αντιπολεμικές εκδηλώσεις.Υπέρμαχος της αποχώρησης απ το Βιετνάμ,κατά της εισβολής του Ιρακ,συνοψίζει την φιλοσοφία του στην αυτοβιογραφία του με τον εύγλωττο τίτλο You Can't Be Neutral on a Moving Train
λέγοντας
"ότι η αντικειμενικότητα ουδέποτε υπήρξε στόχος στα μαθήματα που παρέδιδα. Ήθελα οι φοιτητές να φεύγουν από την τάξη όχι απλά καλύτερα πληροφορημένοι, αλλά προετοιμασμένοι να παρατήσουν την ασφάλεια της σιωπής, πιο έτοιμοι να μιλήσουν, να δράσουν ενάντια στην αδικία όπου την έβλεπαν. Αυτή, φυσικά, ήταν μια συνταγή για φασαρίες» .
Ενώ στο άρτι κυκλοφορηθέν 'Από την Ιστορία στην πράξη" λέει για την κινητήριο δύναμη της ζωής και του έργου του
"Δεν έγινα ιστορικός επειδή ήθελα να περάσω τη ζωή μου σε μια αίθουσα διδασκαλίας και να πηγαίνω στις ετήσιες συναθροίσεις των ιστορικών, που διαβάζουν σημαντικές επιστημονικές ανακοινώσεις ο ένας στον άλλο. Έγινα ιστορικός για έναν πολύ ταπεινό λόγο: Ήθελα να αλλάξω τον κόσμο. Οπότε, ήθελα η Ιστορία να κάνει κάτι γι' αυτά που γίνονται στον κόσμο.
Εγώ ήθελα να μπω στην Ιστορία και να μάθω για το παρελθόν και να δω πώς το παρελθόν μπορεί να μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα του παρόντος"
Στον αντίποδα του 'φασαριόζου" Zinn, ο J.D.Salinger γνωστός ως συγγραφέας του εμβληματικού Catcher In The Rye,που έμελλε να γίνει το manual απ'οπου οι απανταχού έφηβοι δανείζονταν cool τρόπους αντίδρασης/επανάστασης προς το κατεστημένο.μόλις συναντήθηκε με την Επιτυχία,προτίμησε να ιδιωτεύσει μακριά απ τους ομότεχνους του, τους λογοτεχνικούς κύκλους αλλα και το ευρύ κοινό.Μετά την δημοσίευση της νουβέλλας το 1951 και την σταδιακή μετατροπή του σε cult σύμβολο μιας ολόκληρης γενιάς,ο Salinger επέλεξε να αποσυρθεί στο Cornish του New Hampshire,περιορίζοντας στο ελάχιστο τις κοινωνικές του επαφές,μελετώντας Ινδική Φιλοσοφία και γράφοντας για την δική του ευχαρίστηση.
Κατά πάσα πιθανότητα δεν υπάρχει διαθέσιμη φωτογραφία του μετά την 'αναχώρησή" του,γεγονός που αποδεικνύει το ζήλο με τον οποίο περιφρουρούσε την ιδιωτική του ζωή,σε πλήρη αντίθεση με τους 'αστέρες" του σήμερα.
Αν και σινεφίλ,αντιστάθηκε μέχρι τέλους στις επανειλημμένες προσφορές και αιτήσεις για μεταφορά του "Φύλακα της Σίκαλης" στην μεγάλη οθόνη.Πιθανότατα και η δική του πολεμική εμπειρία,που κατεληξε στην νοσηλεία του λόγω "μετατραυματικής αγχώδους διαταραχής"στο τελος του πολέμου άφησε ανεξίτηλα σημάδια στην ψυχή του,σφραγίζοντας τις μετέπειτα επιλογές του.

Συναντήθηκα με τον ήρωα του Holden Caulfield στην τρυφερή(και αντίστοιχη) ηλικία των 15 ετών ως υποχρεωτικό ανάγνωσμα(στο πρωτότυπο) στα πλαίσια της προετοιμασίας για το Proficiency,και παρά τις πάμπολλες φορές που οι ιδιωματισμοί και η υβριστική γλώσσα του Χόλντεν βύθιζαν τον αδαή μαθητή των καθώς πρέπει μέχρι τότε αγγλικών σε απέλπιδες αναζητήσεις στο λεξικό,και παρά το υποχρεωτικό του πράγματος,κατάφερα να διατηρήσω μια αρκετά τρυφερή ανάμνηση απ την υπόθεση,υπό την μουσική υπόκρουση των Simon and Garfunkel που συνόδευαν ξανα και ξανά την άνιση μάχη του νεαρού(και ερωτευμένου...) squarelogic με το εμβληματικό έργο της αμερικανικής λογοτεχνίας,ώστε το ξαναδιάβασα πολύ αργότερα απ το ίδιο εκείνο ασημί penguin βιβλιαράκι με τις εφηβικές σημειώσεις και ζωγραφιές στο περιθώριο.Μιά απ τις ελάχιστες για μένα περιπτώσεις που η υποχρεωτική ενασχόληση με κάποιο λογοτεχνικό κείμενο δεν σκότωσε οποιοδήποτε αληθινό ενδιαφέρον για αυτό...
Ο Ακτιβιστής ιστορικός λοιπόν που έδωσε πλείστες μάχες και ο Ερημίτης συγγραφέας που απ'οταν μπόρεσε,τις απέφευγε,έφυγαν μαζί,έχοντας επηρεάσει βαθύτατα-για διαφορετικούς λόγους-γενεές ολόκληρες.